بسم الله الرحمن الرحیم
دعا (10)
مانع دیگر در استجابت دعا:
در حدیث آمده است: «یکى از علماى بنى اسرائیل دائما دعا مىکرد و اینقدر دعا می کرد که در بین عموم مردم به کسى که دائما در دعاست مشهور شده بود ولى دعایش اجابت نمىشد حضرت حق«جلجلاله» به حضرت عیسىعلیه السلام اینطور الهام مىکند: «اى عیسى مىدانى چرا دعاى این عالم را اجابت نمىکنم چون او دعا مىکند ولى به تو که ولىّ من هستى شک دارد». یعنى ولایت ندارد.
حدیث دیگرى داریم که: اگر کسى آنقدر دعا کند و سجده رود که گردنش خم شود و بشکند مادامى که شک در ولایت دارد دعایش مستجاب نمىشود!.
دو عامل جهت هدایت و فلاح به ما معرفى شده است؛ یکى از آنها قرآن است و دیگر محبت و اطاعت اهل بیت «علیهم السلام» که هیچ کدام به تنهایى کافی نیست.
تفسیر قرآن با اهل بیت «علیهم السلام» است و اهل بیت «علیهم السلام» هم مىگویند: صحت و سقم کلام ما را با قرآن کریم بسنجید.
پس یکى از موانع استجابت دعا، عدم شناخت ولىّ خدا است.
اگر کسى در ولایت شک دارد، و یا در وجود امام زمان علیه السلام شک داشته باشد، نباید به دنبال استجابت دعا باشد.
خود حضرت رسول صلى الله علیه وآله اهل بیتش«علیهم السلام» را به کشتى نجات برای رسیدن به حق تعالى تشبیه کرده است. فرمودهاند:
«حتى اگر عمل هفتاد صدیق را داشته باشى ولى با ولایت همراه نباشى فایدهاى ندارد».
درست مثل بیمارى که براى شفا نزد پزشک مىرود و پزشک براى او 10 قلم دارو مىنویسد. ولى تنها یکى از آن داروها دارویى کلیدى و مهم و داروى اصلى است و بقیه تقویتى و ویتامین است. اگر فقط ویتامینها بخورى -چون خوشمزه است- ولى آمپول را - که اصل است- نزنى!! در این صورت نباید امید شفا و بهبود داشته باشى.
همینطور است اگر کارهاى خیر زیاد انجام مىدهى ولى یا نماز نمىخوانى یا بد نماز مىخوانى؛ فایدهاى ندارد گویا خداوند که طبیب همه دردهای بشر است؛ مىفرماید: «بعضى چیزها در کمال انسان نقش حیاتى دارد» و تشخیص مهم و غیر مهم بودن آنها هم با خود ذات حق تعالى است. نماز و ولایت و... از جمله آنها هستند.
اگر به مواردى که در روایات اشاره شده گوش فرا ندهیم و عمل نکنیم نباید امید نجات هم داشته باشیم خدایى که ما را آفریده خود مىداند که کدام مهمتر است.
عِنوانُ صَحیفةِ المؤمن حُبُّ علىّ ابن ابیطالب
یعنى سر تیتر کتاب اعمال مؤمن با خط درشت نوشته شده که او محب على ابن ابیطالب است.
و بدون حب على ابن ابیطالب کتاب اعمال ما بى نام و نشان است و سر و ته آن معلوم نیست. کتاب بى عنوان، خریدار ندارد و کتاب بى ارزشى است.
یکى دیگر از علتهاى تأخیر در اجابت دعا:
امام موسى بن جعفرعلیهما السلام مى فرماید:
وقتى که بندهى مؤمنى دعا مىکند خداوند مهربان به ملائکه مىفرماید:
صَوْتٌ أُحِبُّ أَنْ أَسْمَعَهُ
صدایى «زیبا» است، که دلم مىخواهد آن را بشنوم!.
(براى همین هم است که فرمودهاند: «زمان دعا کردن، دعاهایتان را بر زبان جارى سازید». زیرا صداى بنده مؤمن را خدا دوست دارد بشنود). و بعد به ملائک مىگوید:
اقْضُوا حَاجَتَهُ فَاجْعَلُوهَا مُعَلَّقَةً بَیْنَ السَّمَاءِ وَ الْأَرْضِ حَتَّى یُکْثِرَ دُعَاءَهُ شَوْقاً مِنِّی إِلَیْهِ
حاجتش را بدهید ولى نگه دارید تا زود به او نرسد. بگذارید بین زمین و آسمان معلق بماند تا اینکه زیاد دعا کند. چرا؟ چون من خیلى به او و صدایش اشتیاق دارم!!
پس اگر دعاهایمان اجابت نشد، شاید ان شاءالله جزء بندگان مؤمنى باشیم که خداوند متعال با برآورده نکردن دعاهایمان به این صورت دارد نسبت به ما ابراز عشق و علاقه مىکند و به این ترتیب محبوب خدا شدهایم! پس نه تنها جاى ناراحتى نیست بلک هباید بسیار شاد نیز باشیم .
و در ادامه مى فرماید:
وَ إِذَا دَعَا الْکَافِرُ یَقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ صَوْتٌ أَکْرَهُ سَمَاعَهُ اقْضُوا حَاجَتَهُ وَ عَجِّلُوهَا حَتَّى لَا أَسْمَعَ صَوْتَهُ
و هنگامى که کافر دعا نماید خداوند مى فرماید صدایى است که از شنیدن آن بدم مى آید حاجت او را هر چه سریعتر به او بدهید تا دیگر صداى او را نشنوم.
آرى گاه سرعت استجابت دعا نشانگر بیزارى خداوند از دعا کننده است نه علاقهى خدا به او.
درست مثل موردی که شما گرفتار یک گدای سمج و بد بو شده اید و می خواهید از شر او خلاص شوید؛ سریع یک چیزی به او می دهید که از شما دور شود. آیا این نشانه این است که شما به او محبت دارید یا اینکه یعنی از او بدتان می آید؟
لذا اندکى تامل در این روایت مىتواند ما را به پذیرش هر چه بیشتر و بهتر مقدرات الهى راضى ساخته و از بدبینى نسبت به خالق مهربان به دور دارد.
در مجموعه این چند جلسه برخى از موانع و علل تأخیر استجابت دعا را برشمردیم و دیدیم که بعضى از آنها خطرناک هستند مثل گناهان و بعضى از آنها حتى خوشایند هم هستند مثل این روایت آخر که خداوند دوست دارد صداى بندهى مؤمنش را بشنود.
مورد دیگر برای عدم استجابت:
گاهى از اوقات هم اجابت نشدن دعا به دلیل سایش با دعاى دیگرى است. مثلا شما براى چیزى دعا مىکنید و فرد دیگرى درست براى عکس آن دعا مىکند مثل: مثلا در یک مسابقه فوتبال که طرفداران هر تیمى براى افراد خودش دعا مىکند و در آخر دعایى به استجابت مىرسد که به مصلحت باشد. بنابراین در موارد سایش دعاها دعایى به استجابت نزدیکتر است که هم دعاکنندهاش مقربتر و محبوبتر باشد و هم بیشتر آداب دعا را رعایت بکند و پاک و مطهر باشد و ثانیا مصلحت در آن دعا باشد. پس ما باید در دعا کردن فقط مُصر باشیم و کارى به نتیجه نداشته باشیم.
در آخر یکى از دعاهاى بسیار مهم که در بین روایات به آن اشاره شده است؛ ذکر مىشود. در روایات آمده است که این دعا در زمین و آسمان و بین ملائک معروف است!
روزى حضرت جبرئیلعلیه السلام به حضرت رسولصلى الله علیه وآله مىفرماید: ابوذر داراى دعایى است که در آسمان معروف است !! حضرترسولصلى الله علیه وآله پیش ابوذر مىرود و مىفرماید:
«اى ابوذر تو چه دعایى مىخوانى که خداوند به من خبر داده «آن را دوست دارد» و در بین ملائکه آسمان نیز معروف است؟»
ابوذر مىگوید: «این دعا را مىخوانم؛
اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ الْأَمْنَ وَ الْإِیمَانَ بِکَ وَ التَّصْدِیقَ بِنَبِیِّکَ وَ الْعَافیهَ مِنْ جَمِیعِ الْبَلَاءِ وَ الشُّکْرَ عَلَى الْعَافِیَهِ وَ الْغِنَى عَنْ شِرَارِ النَّاسِ
«بارالها؛ همانا من، از تو امنیت و ایمان به خودت و تصدیق به رسولت، و عافیت و سلامت از جمیع بلاها و توفیق شکرگذارى بر این عافیت و بى نیازى از بندگان بدت، را خواهانم»
آمین یا رب العالمین
پایان بحث دعا
لطفا با درج نظرات خود در قسمت
«نظرات دیگران»
مرا در جهت بهتر شدن مطالب یاری نمایید
با تشکر
التماس دعا
اکبر فرحزادی نویسنده این سطور معتقد است تنها مذهب بی نقص و نجاتبخش اسلام شیعی است و بدون هدایت اهل بیت علیهم السلام هرگز نمی توان به مقصد رسید. بیایید همه در نشر آموزه های اهل بیت علیهم السلام کوشا باشیم. |