آتش در خرمن
کسی که ساعتها و روزها تلاش کند تا از کوهی صعب العبور بالا رود، اگر درست هنگامی که به اوج رسید بیاحتیاطی کند و از بالا سقوط کند؛
کسی که با زحمت زیاد بادکنکی بزرگ را با فوتهای پیدرپی پراز باد نماید؛ اگر در لحظهی آخر با سوزنی کوچک! آن را منفجر کند؛
کسی که مدتهای مدید زحمت کشیده و محصول چندین ماه تلاش خود را درو و در انبار ذخیره نموده است؛ اگر عمداً و یا با بیاحتیاطی، کبریت روشن و یا ته سیگار خود را در انبار بیندازد؛
و ...
آیا حق دارد دیگران را مقصر دانسته و خود را بریء از خطا و اشتباه بداند؟!
آیا حق دارد از بین رفتن حاصل زحمات خویش را بیعدالتی و ظلم نامیده و دیگری را ظالم بنامد؟!
بدون شک هرگز!
این چنین است حال کسی که حاصل سالها تلاش و زحمت خود را با یک «گناهِ خود خواسته» مانند «غیبت» نابود میسازد و از روی جهالت و نادانی حضرت حقتعالی را مقصر و العیاذ بالله «ظالم» میداند!.
بسم الله الرحمن الرحیم
آبکش
-------------------------
آیا عادلانه و ممکن است که:
سالها زحمت کشیده و با انجام اعمال نیک و صواب به گردآوری توشه و ثواب اقدام نماییم؛ ولی با انجام چند گناه کوچک در روز قیامت هنگام حسابرسی و مشاهده دفتر اعمال اثری از فعالیت های خود ندیده و از ثواب آنها محروم شویم؟!. و آیا این با عدل الهی سازگار است؟.
در پاسخ می گوییم: «بله اولاً چنین چیزی ممکن است و ثانیاً و جود چنین امری خدشه ای به عدل الهی نخواهد زد. برای توضیح بیشتر به بیان چند مثال می پردازیم:
فرض نمایید؛ سالها طول بکشد تا دانههای چوب کبریت یا پوشالهای باریک چوب را گرد هم آوریم و انباری مملو از این دانهها چوب و پوشال تهیه سازیم ولی پس از آن به علت سهل انگاری و غفلت آتش سیگار خود را روی یکی از آنها انداخته و شب به منزل برویم. فردا صبح چه چیزی مشاهده خواهیم کرد؟ بی تردید تَلّی از خاکستر . دقت نمایید: چند سال طول کشید تا جمع کنیم؟ چند لحظه طول کشید تا نابود شود؟!
مثالی دیگر: انباری را در نظر آورید که در آن تعدادی موش زندگی می کنند و ما با آگاهی و یا عدم آگاهی از آن اقدام به جمع آوری محصول گندم خود و انباشته نمودن آن در این انبار نماییم هر روز کیسه های از گندم درو شده را در گوشه ی انبار قرار داده و درب انبار را می بندیم و فردا مجدداً کیسه های دیگر و... پس از گذشت مدتها، هنگامی که درب انبار و یا سیلوی خود را می گشاییم چه می یابیم؟ تعداد زیادی موش گردن کلفت و کیسه های سوراخ و خالی از گندم و نیز مقدار زیادی فضله موش که در جای جای انبار باقی مانده است. این امر تقصیر کیست؟.
اَر که موشِ دزد در انبان ماست گندم اعمال چِل ساله کجاست؟
و باز مثالی دیگر: کوه بزرگ و مرتفعی را در نظر آورید که مدتّهای مدیدی طول میکشد تا از آن بالا رفته و قلّهی آن را فتح نماییم. ماهها و سالها تمرین و تلاش کرده و خود برای بالا رفتن از آن مهیا ساختهایم با برنامهای آماده و توشهای کامل اقدام به صعود مینماییم چند روز متوالی طول میکشد تا به نزدیکی قلّهی آن میرسیم ولی در روز آخر بر اثر غفلت و کوتاهی، برای بالا رفتن عجله نموده و جوانب ایمنی آن را رعایت نمینماییم پا روی سنگی غیر مطمئن و لغزان نهاده و ... .
نتیجه کاملاً روشن است یک غفلت کافی است تا سقوط و هلاکت نصیب این کوهنورد عجول گردد.
فرض نمایید سالها تلاش نمایید و با آبکش! آب دریایی را در مخزنی جمع نمایید. در آخر چقدر جمع شدهاست؟
فرض نمایید سالهایی متمادی با ظرفی سالم آب دریایی را در آبکشی بریزیم! چقدر در گردآوری آب موفق بوده و آب جمع نمودهایم؟!
این مثالها و دهها مثال دیگر به خوبی گویای این مطلب است که اولاً وقوع این حوادث ممکن و ثانیاً در تمامی این حوادث مقصر اصلی شخصی جز خود انسان نمیباشد و نمیتوان در این گونه موارد عدل الهی را زیر سوال برده و او را مقصر بدانیم.
آری، بر اساس روایات وارده بروز گناه در زندگی انسان به مثابه آتشی بر خرمن، سقوط از یک بلندی، جمعآوری آب با آبکش و یا در آبکش بوده و بسیار خسارت بار است.
گناه، ویرانگر اعمال نیک انسان است. انسان آگاه و عاقل کسی است که در کنار جمع آوری گندمِ حسنات، به دفع موشهای دزد [یعنی گناهان] از انبار وجود خود اقدام نماید. او به خوبی میداند که وظیفهای دوگانه برعهده دارد: انجام واجبات و ترک محرمات.
و دقیقاً از همین روست که در روایات فراوان به «لزوم محاسبهی اعمال» از سوی انسان تاکید و سفارش شدهاست. انسان مومن کسی است که هر روز در لابلای اعمال خویش تفحص نموده و خطاهای آن روز خود را یافته و با توبهای آگاهانه ساحت وجود خویش را از لوث گناه بریء و منزه نماید.
انسانی که هر شب به محاسبهی اعمال و توبه از خطاهای خویش نپردازد گرفتار فراموشی و غفلت گردیده و روزی که پردهها از روی اعمال کنار میرود[i] چیزی جز حسرت و آه در کیسه نخواهد داشت.
مَثَل او به مانند هیزمشکنی است که هر روز چوبها و موریانهها را روی هم انباشته نموده و به جای آنکه موریانهها را در لابلای چوبها یافته و از آن جدا سازد؛ هیزمها و موریانههای دیگری را بر آن میافزاید!. بیتردید هر چه ضخامت لایههای انباشتهشده زیادتر شود، موریانههای زیرین بیشتر مخفی گشته و یافتن آنها سختتر خواهد شد و گناه نیز همین گونه است، اگر انسان هر روز در اعمال خود به قصد یافتن گناهان کنکاش ننماید، گناهان پیشین از یاد او رفته و از دیده پنهان میگردند و روزی متوجه خواهد شد که دیگر اثری از «توشهی گردآوری شده» باقی نمانده است.
پس عاقلانه آن است که به جای آنکه عدل الهی را زیر سوال برده و تقصیر را بر گردن حقتعالی بیاندازیم در اعمال خود دقیق شده و با دقتی مضاعف گناهان را شناسایی نموده و ریشهی آنها را که به مثابهی «سلولهای سرطانی و قابل تکثیر» بوده از مملکت وجود کنده و خشک سازیم. به امید آن روز
لطفا با درج نظرات خود در قسمت
«نظرات دیگران»
مرا در جهت بهتر شدن مطالب یاری نمایید
با تشکر
التماس دعا
اکبر فرحزادی نویسنده این سطور معتقد است تنها مذهب بی نقص و نجاتبخش اسلام شیعی است و بدون هدایت اهل بیت علیهم السلام هرگز نمی توان به مقصد رسید. بیایید همه در نشر آموزه های اهل بیت علیهم السلام کوشا باشیم. |