بسم الله الرحمن الرحیم

سمّ و گناه!

با مقایسه‌ای بین سمّ و گناه به نکات جالبی دست می‌یابیم؛ لطفا همراه شوید:

سمّ، قاتل جان مادی انسان است و گناه، قاتل جان معنوی او.  

چنانکه انسان گاه با خوردن سمّ می‌میرد و گاه بیمار می‌شود . گناه نیز این گونه است گاه صاحب خود را هلاک می‌کند و گاه او را در شرف هلاکت قرار می‌دهد.

سمّ «قاتل بی صدا»ست؛ کشتن او مانند کشتن تفنگ و گیوتین که توام با صداست، نیست. گناه نیز قاتل بی صداست قاتلی که در خاموشی و سکوت صاحب خویش را هلاک ساخته و می‌کشد.

سمّ گاه به شکل دفعی و یکباره صاحبش را می‌کشد و گاه به شکل تدریجی و بعد از گذر زمانی دور یا نزدیک، گناه نیز همین گونه است.

برخی از گناهان نیز بسیار مهلک و خطرناکند و فورا صاحبش را به قتل می‌رسانند؛ نظیر ارتداد و خودکشی! و برخی دیگر آرام آرام و تدریجا جان معنوی انسان را هدف قرار داده، او را از خداوند متعال و رحمت الهی دور ساخته و به دوزخ نزدیک می‌سازند. این گناهان مانند ویروس ایدز اند که سالها خسارت می‌زنند و سپس می‌کشند!

سمّ برای کشتن یا مسموم ساختن نیازی به علم و آگاهی صاحب خود ندارد کسی که سمّ وارد بدنش شده چه بداند و چه نداند، در خواب باشد یا بیدار، سمّ کار خودش را می‌کند؛ گناه نیز همین گونه است. بسیاری از گناهان که از انسان صادر ‌شده  و بر او تاثیر می‌گذارند؛ نیازی ندارند که انسان بداند که آن عمل، گناه است یا خیر!  یعنی بسیاری از گناهان صادره از انسان در حالی از او سر میزند که خود او توجه ندارد و نمی داند که مرتکب گناه شده [در حال غفلت صادر شده اند] ولی این موجب نمی‌شود که گناهان مذکور تاثیری بر روح و جان انسان نداشته و او از آثار مخرب گناهان در امان باشد. پس گناه نیز مانند سمّ اثر می‌کند چه بدانی و چه ندانی!

سمّ را کسی می‌خورد که آنرا نمی‌شناسد و اگر آن را بشناسد و آثار آن را بداند هرگز به سراغ آن نمی رود؛ گناه نیز همین گونه است؛ اگر کسی به آثار خطرناک گناه واقف گشت و فهمید که چه خسارت ها ی سنگینی بر فرد و اجتماع وارد می‌سازد؛ هرگز سراغ گناه نمی رود؛ پس عاقل آن است که برای شناخت گناهان وقت و دقت صرف نماید و از این نکته غافل نگردد.

انسان عاقل سمّ را با خوردن، آزمایش نمی‌کند زیرا گاه بار اول بار آخر خواهد بود؛ گناه نیز همین گونه است؛ انسان عاقل هرگز اقدام به امتحان  گناه و انجام حتی یکبار آن نمی‌کند زیرا چنانکه اشاره شد: گاه انجام یک گناه یعنی هلاک کامل انسان!

انسان عاقل هر گاه مواجه با دو لیوان آب شد و دانست که یکی از آن دو مسموم و کشنده است ولی ندانست که لیوان مسموم دقیقا کدامیک آنهاست از هر دو اجتناب می‌کند چون حفظ جان بسیار ارزشمندتر از سیراب شدن موقت است؛ او تشنگی را تحمل می‌کند تا به آبی سالم دست یازد و انسان عاقل نیز در مواجهه با گناهان مشکوک نیز همین رفتار را می‌نماید بدین معنی که هر گاه مردد بین دو عمل باشد و نداند کدامیک از آن دو عمل گناه است از هر دوی آن‌ها اجتناب می‌نماید.

سم گاهی در دهان ماری افعی و یا در دم عقربی کژدم است و گاه در غذایی رنگین و خوشمزه! گناه نیز همین گونه است؛ گاه در اعمالی است که خیلی جذاب و فریبنده نیستند و حتی طبع خیلی از انسانها با آن‌ها سازگار نیست مثل خون خوردن برخی از شیطان پرستان؛ و گاه گناه در انجام اعمالی جذاب و لذت‌بخش است اعمالی با ظاهری زیبا و فریبنده نظیر نگاه های هوس آلود و شهوترانی‌های نامشروع و ...

تنها انسان ابله و نادان است که آگاهانه سمّ می‌خورد، و نیز تنها انسان نادان و احمق است که آگاهانه گناه می‌کند.

گاه مولکولهای بسیار کوچک سمّ، خسارت های بسیار بزرگ می‌زنند و نیز گاه گناهان کوچک، انسان را هلاک می‌سازند.

علی علیه السلام می فرماید:

أَعْظَمُ الذُّنُوبِ عِنْدَ اللَّهِ ذَنْبٌ صَغُرَ عِنْدَ صَاحِبِهِ

بزرگترین گناه در نزد خداوند متعال گناهی است که صاحبش آنرا کوچک بشمارد.

(مستدرک‏الوسائل ج11 ص349)

گاه سمّ انسان‌های بزرگی نظیر ائمه معصومین‌علیهم السلام را به شهادت رسانده است؛ گناه هم مخلوق بزرگ و با عظمت خداوند یعنی انسان را به هلاکت می‌رساند.

سمّ مهلک اگر وارد آب شرب شهر شود همه‌ی اهل شهر را می‌کشد همچنین گناه اگر وارد زندگی اجتماعی مردم شود شهری را گرفتار هلاکت و گاه عذاب الهی می‌کند؛ قوم‌های عاد و ثمود و هود و لوط و ... از این گونه‌اند.

اما با اینهمه شباهت، بسیار جای تعجب است که:

انسان ها از سم بسیار وحشت دارند و از گناه هیچ واهمه ای ندارند!

اگر احتمال مسموم بودن غذایی را بدهند حتما از آن اجتناب می کنند ولی حتی اگر یقین به گناه بودن عملی داشته باشند نیز از آن اجتناب نمی کنند!!

رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرماید:

عَجِبْتُ لِمَنْ یَحْتَمِی مِنَ الطَّعَامِ مَخَافَةَ الدَّاءِ کَیْفَ لَا یَحْتَمِی مِنَ الذُّنُوبِ مَخَافَةَ النَّارِ

تعجب می کنم از کسی که از غذایی به خاطر ترس از مریض شدن پرهیز می‌کند ولی از گناهان به خاطر ترس از آتش دوری نمی‌کند!!.

(من‏لایحضره‏الفقیه  ج3 ص359)

البته تشابه بین سمّ و گناه بسیار بیش از آن چیزی است که نگاشته شد و تفکر در این خصوص را به خواننده محترم وا می‌نهم.

والسلام/  التماس دعا