بسم الله الرحمن الرحیم

مورچه یا گنجشک؟

شاید همه ما داستان مورچه و گنجشک را شنیده باشیم؛ همان داستانی که مورچه در حال جمع آوری توشه برای زمستانش بود و گنجشک در حال خوردن و بازی و تفریح و البته در حال تمسخر و استهزاء مورچه که:

«تو بی عقل و نادانی، کار بی جا مال خره ، مگه فرد عاقل تفریح و بازی را رها نموده و همش به فکرکار کردن و جمع غذا است؟! و ... .»

و باز همه سرانجام این داستان را می دانیم که زمستان سر رسید و برگی بر درختان و دانه ای بر زمین باقی نماند و گنجشک داستان ما از شدت گرسنگی و استیصال به مورچه رو آورد و از او کمک خواست و جواب مورچه به او این بود که:

«جیک جیک مستونت بود یاد زمستونت بود؟!»

 و بقیه ی داستان .......

اما چرا همه ما کار مورچه را صحیح می دانیم و کار گنجشک را غلط؟!

و آیا تا کنون دقیق اندیشیده ایم که ما مورچه ی داستانیم یا گنجشک سرمست؟ زیرا بالاخره  همه باور داریم که زمستان در پیش است و برای زمستان باید توشه گرد آورد!.

و شاهدش همین که اگر امروز خبری اقتصادی دال بر کمیاب شدن یکی از مواد غذایی به ما برسد؛ سریع به فکر جمع‌آوری و احتکار آن ماده غذایی می افتیم!

این عمل ما نشانگر چیست؟ مسلماً نشانگر صحت ادعای بنده است که همه معتقدیم:

«عمل مورچه، درست و عمل گنجشک، غلط بوده است»

اما راستی آیا ما همیشه در نقش مورچه ظاهر شده و از نقش گنجشک حذر داریم؟ متاسفانه جواب این سوال منفی است! بله منفی!! زیرا اکثر ما انسان‌ها فقط در «حرف» کار مورچه را صحیح می دانیم ولی پای «عمل» که پیش آید، جور دیگری رفتار می کنیم!!

مثلاً خود ما آیا در فکر جمع‌آوری توشه برای فردای قیامت، فردای نیازمندی و احتیاجمان، زمستان [سوزان و هولناک!] قیامت و روز محاکمه و مجازات هستیم؟ چقدر در حال جمع توشه و چقدر در حال تفریح و لذت بردن از دنیاییم؟!.

اکثر ما فقط مدعی هستیم و کاملا بی انصافانه گنجشک داستان را مذمت و تخطئه می کنیم، در حالی که خودمان عین او و حتی بدتر از او رفتار می‌کنیم!

و به تنها چیزی که نمی اندیشیم؛ «قیامت» است و «کوچ» از این عالم خاکی!

قرآن کریم می فرماید:

فَاِنَّ خَیرَ الزّاد التَّقوی

همانا بهترین توشه پرهیزکاری و ترس از خداست

(سوره مبارکه بقره- 197)

امام حسن مجتبی علیه السلام می فرماید:

فَإِنَّ الْمُؤْمِنَ یَتَزَوَّدُ وَ الْکَافِرَ یَتَمَتَّع

مومن [از دنیا و عمر] توشه می گیرد [توشه تقوی و عمل صالح] ولی کافر [تنها] استفاده می کند [و هیچ توشه ای بر نمی گیرد]

(بحارالأنوار، ج75 ، ص112)

و اگر نیک بنگریم می یابیم که داستان مورچه و گنجشک داستان مؤمن و کافر است و این حدیث به زیبایی بیان‌گر این خطای انسان‌های گنجشک گونه‌ی کافر است! زیرا: مؤمن، آینده‌نگر است و کافر، خیر.

مؤمن، صبور است و اهل تحمل سختی‌ها، به راحتی از لذایذ کنونی [تفریح و سرگرمی‌های غفلت‌آور و بیهوده و لهو و لعب دنیا] می گذرد تا فرصت جمع‌آوری توشه را داشته باشد؛ ولی کافر، عجول، نقد‌طلب و لذت‌جوی نادان است؛ چرا که او به لذائذ آنی و فانی دل بسته و از لذائذ باقی و جاوید غفلت نموده است.

مؤمن، از گذر عمر، کوچ دیگران و کوتاه شدن دست آنها از دنیا، پند گرفته و خطای غافلان را تکرار نمی کند؛ ولی کافر، بدون توجه به آنها، غرق لذت و غفلت است.

کافر، به مؤمن می خندد و او را مسخره می کند؛ چنانکه گنجشک به مورچه می خندید و او را مسخره می کرد!

قرآن کریم:

إِنَّ الَّذینَ أَجْرَمُوا کانُوا مِنَ الَّذینَ آمَنُوا یَضْحَکُونَ

همانا اهل گناه [در دنیا] همیشه به مؤمنین می خندیدند!

(سوره مبارکه مطففین- 29)

و می فرماید:

زُیِّنَ لِلَّذینَ کَفَرُوا الْحَیاةُ الدُّنْیا وَ یَسْخَرُونَ مِنَ الَّذینَ آمَنُوا

زندگانی دنیا برای کافران زینت داده شده و آنان مؤمنین را مسخره می‌کنند

(سوره مبارکه بقره – 212)

ولی روزی هم می رسد که به او [کافر] که از رحمت الهی وامانده و در روز قیامت با دستان تهی و کیسه‌ی خالی در ظلمت و تاریکی گرفتار گشته و از مومنین درخواست «نور» [یعنی همان توشه را] می کند؛ گفته می‌شود:

«....برگردید به عقب [دنیا] و نور تهیه کنید!...»

قرآن کریم:

یَوْمَ یَقُولُ الْمُنافِقُونَ وَ الْمُنافِقاتُ لِلَّذینَ آمَنُوا انْظُرُونا نَقْتَبِسْ مِنْ نُورِکُمْ قیلَ ارْجِعُوا وَراءَکُمْ فَالْتَمِسُوا نُوراً

روزی که مردان و زنان منافق به مؤمنین می گویند: «به ما نگاه کنید تا ما از نور شما بهره‌مند شویم» و به آنان گفته می شود: «برگردید به عقب و نور تهیه نمایید»

(سوره مبارکه حدید -13)

و در آن روز مصداق این آیه می شوند که:

فَالْیَوْمَ الَّذینَ آمَنُوا مِنَ الْکُفَّارِ یَضْحَکُون‏

امروز آنان که ایمان آورده اند به کافران می خندند

(سوره مبارکه مطففین – 34)

بارالها ما را از مورچه ای پرتلاش و دل آگاه کمتر قرار مده

بارالها چشمان دل ما را باز و ما را عامل به آنچه صلاحمان در آنست قرار بده.

آمین یا رب العالمین

والسلام - التماس دعا